هوش مصنوعی در خدمت شبکه حمل و نقل شهر دبی

امروزه هوش مصنوعی، به عنوان یک ابزار جدید و کارآ در کلیه استان های کشور امارات متحده عربی شناخته می شود. در این بین، سازمان راه و حمل و نقل شهر دبی (Dubai’s Roads and Transport Authority) یا RTA، در استفاده از این ابزار پیشرو به نظر می رسد.

از سرویس های مشتری و مدیریت بازخوردها و نظرات آن ها گرفته تا نحوه آموزش به رانندگان و مدیریت سامانه حمل و نقل شهری، هوش مصنوعی در قلب گسترش تحرک و پویایی دبی قرار دارد. خیلی قبل تر از این که هوش مصنوعی در دنیا فراگیر شود، مترو شهر دبی که با استفاده از هوش مصنوعی کنترل می شود، رکورد طولانی ترین شبکه ریلی جهان را به نام خود ثبت کرد.

 

تصویر بالا، تصویری از اولین تاکسی پرنده است که در شهر دبی برای اولین بار اجرائی شد و به عنوان تاکسی هوایی خودران (Autonomous Air Taxi) نام گرفت. این تاکسی اولین نوع از تاکسی های خودپرواز پرنده است که توسط سازمان راه و حمل و نقل شهر دبی به دنیا معرفی گردید. این تاکسی پرنده دارای دو صندلی است که می تواند کاربران را بدون داشتن خلبان از یک مبدأ به یک مقصد برساند. این تاکسی توسط شرکت آلمانی Volocopter که تمرکز آن بر روی ساخت تخصصی وسایل نقلیه هوایی خودران است، ساخته شده است. تست پرواز این وسیله نقلیه، در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷ صورت گرفت.

سازمان RTA در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰، از هر چهار سفر اهالی دبی حداقل یکی از طریق سامانه های خودران و مجهز به هوش مصنوعی صورت پذیرد. هم چنین، این سازمان قصد دارد که از هوش مصنوعی در توسعه خط کشی های عابر پیاده، آموزش رانندگان، نظارت بر روی رانندگان و نیز ارتباطات بین آن ها استفاده کند.

محمد الخیاط (Mohammad Al Khayyat)، مدیر بخش سرویس های هوشمند سازمان RTA، در این زمینه می گوید:

سازمان RTA در نظر دارد که در بسیاری از زمینه ها، هوش مصنوعی را به صحنه آورد تا بتواند به هسته تجارت رونق بخشد. این زمینه ها شامل مدیریت ترافیک، رفع مشکلات شهری دبی، تجارب مشتری-مداری، سرویس های لایسنس آگاه (Cognitive Licensing Services)، ایمنی، مدیریت بحران، مدیریت هوشمند، مدیریت سرمایه و مدیریت دانش و نوآوری هستند.

حمل و نقل خودران

تصویری از داخل ماکت Hyperloop که توسط سازمان RTA در نمایشگاه Citywalk به عنوان بخشی از نوآوری های ماهانه امارات متحده عربی به نمایش درآمد.محمد الخیاط در زمینه وسایل نقلیه خودران می گوید:

آینده از آنِ وسایل نقلیه بدون راننده و خودران است. در این وسایل نقلیه، از فناوری های هوش مصنوعی مانند یادگیری ماشین، یادگیری ژرف، دید کامپیوتری و رباتیک استفاده شده است. این اطمینان وجود دارد که استفاده از وسایل نقلیه همگانی خودران می تواند موثرتر، پاک تر و ایمن تر باشد. سازمان RTA هم چنین در نظر دارد که وسایل نقلیه خودران مجهز به هوش مصنوعی را در بخش های مختلف سامانه حمل و نقل همگانی شهر دبی به کار گیرد. این موارد شامل اتوبوس ها، تاکسی ها، و مترو شهر دبی می شود که البته مترو شهر دبی هم اکنون به صورت خودران عمل می کند.

 

سرویس مشتریان

رضایت مشتریان در هنگام استفاده از فناوری های هوشمند، خود مبیّن موفقیت هوش مصنوعی بوده است.

 

محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

ما به دنبال این هستیم که با توسعه پیشنهادهای سلف سرویس (Self-service Offerings)، مشتریان بیشتری را جذب کنیم. این نحوه سنجش رضایت مندی مشتری بر پایه هوش مصنوعی است که بر اساس تحلیل حالت های چهره مشتری انجام می شود.

ایمنی و بازدهی

سامانه ایمنی و کارآیی (Saftey and Efficiency) با نام Al Raqeeb، سامانه ای مبتنی بر پایه هوش مصنوعی است که در اتوبوس های همگانی استفاده شده و می تواند با مشاهده هر اتفاق غیرعادی، به سرعت راننده را آگاه کند.

این سامانه مجهز به ابزاری پیچیده است که در جلوی اتوبوس نصب شده و هرگونه نشانه خستگی و بیماری راننده را مانیتور می کند. این تحلیل ها به اتاق کنترل سازمان RTA ارسال شده و سازمان با دریافت آن ها به سرعت به آن ها پاسخ می دهد. در نسخه آزمایشی این سامانه، مشخص شد که استفاده از این ابزار نظارتی، می تواند موارد مربوط به خستگی راننده را تا ۸۸ درصد کاهش دهد.

چراغ های عابر پیاده هوشمند

این چراغ ها توسط سامانه ای مجهز به حس گرهای چشمی زمینی مدیریت می شود. این عملکرد این چشم های الکترونیکی با زمان بندی چراغ راهنمایی و رانندگی مطابقت دارد. محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

این سامانه از هوش مصنوعی برای درک حرکات عابرین پیاده استفاده می کند و مدت زمان سبز عابر را بر اساس حفظ ایمنی بیشترین تعداد عابرین ممکن که می توانند با سرعت آرام با حداقل تأثیرپذیری از حرکات وسایل نقلیه از خط کشی عابر عبور کنند، محاسبه می کند.

مدیریت ترافیک

مرکز کنترل و فرمان پروژه (Enterprise Command and Control Center) یا EC3:

این مرکز که با هوش مصنوعی مدیریت می شود، به عنوان مرکز مدیریت ترافیک و بحران شهری شناخته شده که امنیت را به ارمغان آورده است. این مرکز انعطاف پذیری قابل توجهی را برای مدیریت ترافیک شهری به ارمغان آورده است.

محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

پلتفرم Big Data در سازمان EC3 مجهز به ظرفیت های هوش مصنوعی است که می تواند کالیبراسیون مدل های ترافیکی و شبیه سازی چند-عاملی (Multi-agent Simulation) را برای مردم و وسایل نقلیه به ارمغان بیاورد. در برنامه ریزی رخدادهای پیش رو، سازمان EC3 از هوش مصنوعی برای مدیریت تصادفات و بحران ها استفاده کرده و سناریوهای مختلف را شبیه سازی می کند که به واسطه آن زمان پاسخ و خطاهای انسانی را کاهش می دهد.

خدمات دیگر سازمان RTA که بر پایه هوش مصنوعی هستند

تاکسی های پرنده

تاکسی های پرنده نیز بخشی از حمل و نقل خودران شهر دبی هستند که بر پایه فناوری هوش مصنوعی بنا شده اند. سال گذشته، سازمان RTA دو توافق نامه مجزا را امضا کرد که به واسطه آن تاکسی های پرنده را با عقد قرارداد با دو شرکت Volocopter و Uber، معرفی نمود.

آزمایشی که در سال گذشته بر روی وسایل نقلیه خودران شرکت آلمانی ولوکوپتر (Volocopter’s Autonomous Air Vehicles) یا AAV انجام شد و تا بیش از ۵ سال آینده ادامه خواهد داشت، به سازمان RTA و مرکز هوانوردی غیرنظامی شهر دبی (Dubai Civil Aviation Authority) یا DCAA زمان کافی را خواهد داد تا بتوانند خود را با قوانین و شرایط این سامانه جدید حمل و نقلی وفق دهد.

سال گذشته، هم چنین سازمان RTA توافق نامه دیگری را با شرکت Uber به امضاء رسانید که بر اساس آن، وسایل نقلیه عمودپرواز (Vertical Take-Off and Landing Vehicles) یا تاکسی های هوایی را تا سال ۲۰۲۰ معرفی کند.

تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و انتظار می رود اولین وسیله نقلیه VToL در نمایشگاه Expo در شهر دبی در سال ۲۰۲۰ به نمایش درآید.

مترو شهر دبی

مترو شهر دبی، بزرگ ترین سامانه حمل و نقلی متمرکز در کشور امارات متحده عربی و بزرگ ترین شبکه ریلی خودران در جهان است. فناوری هوش مصنوعی در این جا چه کاری را انجام می دهد؟ این فناوری سرفاصله های زمانی بین گسیل قطارها از مبدأ را تنظیم می کند. این سامانه می تواند به صورت خودکار، سرفاصله های زمانی قطارها را در هنگام وقوع خرابی یا تأخیر در برنامه سفرها به سرعت اصلاح کند.

محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

وظیفه اول این سامانه، جلوگیری از وقوع خطرهایی مانند برخورد قطارها با هم در کنار حفظ سرعت حداکثری قطارها و ایمنی آن ها می باشد.

محوطه هوشمند (Smart Yard)

آزمایش رانندگان در یک حیاط هوشمند، به کمک هوش مصنوعی صورت می گیرد. استفاده از این سامانه، می تواند خطاهای انسانی را در هنگام بازرسی رانندگان در آزمایش کاهش دهد.

محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

فناوری بر پایه هوش مصنوعی، نه تنها مهارت کارآموزان در انجام مانورها را مانیتور می کند، بلکه با ارسال هشدارهایی به آن ها کمک می کند تا از وقوع تصادف ممانعت به عمل آورند.

محوطه هوشمند می تواند مهارت های اولیه کارآموزهای رانندگی را قبل از ورود آن ها به سطح شهر برای مرحله نهایی آموزش آن ها مورد آزمایش قرار دهد. این آزمایش شامل پنج بخش است: پارک دوبل (Parellel Parking)، پارک در کنار خیابان (با شیب ۶۰ درجه)، پارک در گاراژ، عبور از تپه و ترمزهای ناگهانی.

این پروژه دارای یک محوطه مخصوص آزمایش است که مجهز به پنج دوربین نظارتی می باشد. چهار دوربین از آن ها، بیرون وسیله نقلیه نصب شده اند که کارآموز را به سمت مکان انجام مانورهای پنج گانه هدایت کند. دوربین پنجم، بر روی داشبورد اتومبیل آزمایش نصب شده است تا بتواند صلاحیت راننده را در طول آزمایش تأیید کند.

وسیله نقلیه مورد آزمایش مجهز به بیش از ۲۰ حس گر است که کارآموز را در ممانعت از وقوع تصادف کمک می کند. محوطه مجهز به حس گرهایی است که به صورت خودکار، عکس های مربوط به آزمایش را در هنگام انجام آن ها به یک پردازشگر مخابره می کند تا این پردازشگر بتواند اشتباهات سر زده از راننده را شناسایی کند.

خطوط ویژه اتوبوس 

از خطوط ویژه اتوبوس و تاکسی عبور می کنید؟ مراقب باشید! چون فناوری هوش مصنوعی نظاره گر شماست!

محمد الخیاط در این رابطه می گوید:

شهر دبی دارای کیلومترها خطوط ویژه اتوبوس و تاکسی است که در طول کل شهر کشیده شده است. کلیه وسایل نقلیه ای که از خطوط ویژه اتوبوس ها عبور می کنند، توسط دوربین های مخصوص پلاک خوان، به صورت خودکار جریمه می شوند.

این سامانه توانسته است که متوسط سرعت اتوبوس های مربوط به سازمان RTA را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. این در حالی است که خطوط ویژه اتوبوس به کاهش تراکم وسایل نقلیه و کاهش هزینه های اجرائی کمک شایانی می کند./پروسیدیا